Η παράσταση “Θραύσματα από τον Κάφκα” του μουσικοσυνθέτη Γκεόργκι Κούρταγκ παρουσιάστηκε από την Ομάδα Σημείο Μηδέν στο Θέατρο Άττις – Νέος Χώρος τον Φεβρουάριο του 2018 και επαναλήφθηκε τον Μάιο της ίδιας χρονιάς.
Λίγα λόγια για το έργο:
Το έργο «Θραύσματα από τον Κάφκα» (Kafka-Fragmente) —σε σαράντα μέρη για σοπράνο και βιολί— επισφραγίζει την ταραχώδη συνάντηση του Ούγγρου συνθέτη με τον Φραντς Κάφκα. Ο Κούρταγκ ήρθε για πρώτη φορά σε επαφή με τον Εβραίο συγγραφέα της Πράγας μέσω του στενού του φίλου, Γκιόργκι Λιγκέτι. Ο ίδιος αφηγείται:
Παρέλαβα τα γραπτά του Κάφκα πρώτη φορά από τον Λιγκέτι. Δεν μπορούσα αρχικά να κάνω πολλά πράγματα με αυτά. Η Δίκη παρέμενε ξένη σε μένα, αλλά ήταν στο Παρίσι (το 1957-58) που βρήκα πρόσβαση στο έργο του, μέσω της Μεταμόρφωσης. Σταδιακά ο Κάφκα έγινε όλο και σημαντικότερος για μένα. Για ένα μεγάλο διάστημα απλώς κρατούσα σημειώσεις και συγκέντρωνα αποσπάσματα από ημερολόγια και γράμματα, τα οποία μου φαίνονταν κατάλληλα για σύνθεση εξαιτίας της ποιητικής τους ποιότητας ή του πολυσύνθετου περιεχομένου.
[Πηγή: William Kinderman, The creative process in music: from Mozart to Kurtág, Τhe Board of Trustees of the University of Illinois, United States of America, 2012, σελ. 166. Μετάφραση: Μαρία Σικιτάνο]
Λίγα λόγια για τον Γκιόργκι Κούρταγκ:
Ο Ούγγρος συνθέτης Γκιόργκι Κούρταγκ γεννήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 1926 στο Λούγκο της περιοχής Μπανάτ της ανατολικής Ευρώπης, στη σημερινή Ρουμανία. To 1940 ξεκίνησε μαθήματα πιάνου με τη Μάγδα Κάρντος και σύνθεσης με τον Μαξ Εϊσικόβιτς στο Τεμεσβάρ της Ρουμανίας. Το 1946 μετακόμισε στη Ουγγαρία και γράφτηκε στην Ακαδημία μουσικής FerencLiszt. Εκεί σπούδασε μουσική δίπλα στους Σάντορ Βερές, Φέρενκ Φαρκάς, πιάνο με τον Παλ Καντόσα και μουσική δωματίου με τον Λεό Βίνερ. Όπως πολλοί συσπουδαστές του, επηρεάστηκε βαθύτατα από τη μουσική του Μπέλα Μπάρτοκ. Μάλιστα το Κονσέρτο για Βιόλα , η πρώτη του σημαντική σύνθεση, αποτελεί φόρο τιμής στον καλλιτέχνη.
Σε αντίθεση με τον Λιγκέτι, που εγκατέλειψε τη χώρα το 1956 κατά τη διάρκεια της Ουγγρικής επανάστασης, ο Κούρταγκ επέλεξε να παραμείνει και να συμμετάσχει ενεργά. Μετά την ήττα της εξέγερσης αυτοεξορίστηκε για ένα χρόνο στο Παρίσι (1957-1958). Εκεί συνάντησε την ψυχολόγο Μαριάννα Στάιν η οποία εφάρμοζε θεραπεία μέσω της τέχνης (arttherapy). Με το έργο της, όχι μόνο τον βοήθησε να ξεπεράσει την κατάθλιψη και τα τραύματα που είχαν παραλύσει τη δημιουργική του δραστηριότητα, αλλά άνοιξε και ένα καινούργιο κεφάλαιο στην πορεία του. Του έμαθε να προσεγγίζει τη σύνθεση ως διαδικασία που ξεκινάει από την απλούστερη χειρονομία, για να καταλήξει σταδιακά στα υψηλότερα επίπεδα πολυπλοκότητας. Δεν είναι τυχαίο ότι σε εκείνη αφιέρωσε τα Θραύσματα από τον Κάφκα (Kafka- Fragmente).
Μετάφραση: Λένια Ζαφειροπούλου
Σκηνοθεσία: Σάββας Στρούμπος
Σκηνική εγκατάσταση | Κοστούμια: Ηλίας Παπανικολάου
Φωτισμοί: Κώστας Μπεθάνης
Μακιγιάζ: Βιργινία Τσιχλάκη
Χειριστής φωτός: Απόστολος Ζερδεβάς
Photo credits: Αντωνία Κάντα
Δημιουργία προγράμματος: SoulDesign
Επικοινωνία: Μαριάννα Παπάκη, Νώντας Δουζίνας
Διεθνείς σχέσεις: Ακτίνα Σταθάκη
Σοπράνο: Φανή Αντωνέλου
Βιολί: Φανή Βοβώνη
Ηθοποιός: Έλλη Ιγγλίζ
Τοποθεσία: Θέατρο ΑΤΤΙΣ – Νέος Χώρος, Λεωνίδου 12 (πλησίον μετρό Μεταξουργείου)
Για 11 Παραστάσεις: Από 8 Φεβρουαρίου
Ημέρες και Ώρες Παραστάσεων:
Πέμπτη 8, Παρασκευή 9, Σάββατο 10, στις 21.00
Κυριακή 11, στις 19.00
Τετάρτη 14, Πέμπτη 15, Παρασκευή 16, Σάββατο 17, στις 21.00
Κυριακή 18, στις 19.00
Τρίτη 20, Τετάρτη 21 Φεβρουαρίου 2018, στις 21.00
Κράτηση θέσεων: 210-3225207
Τιμές εισιτηρίων: 15 ευρώ (κανονικό), 10 ευρώ (φοιτητές, άνεργοι ΟΑΕΔ, ΑμΕΑ)
Για το “Kafka Fragments” του Gyorgy Kurtag από την Ομάδα Σημείο Μηδέν του Σάββα Στρούμπου
Κούρταγκ: θραύσματα καφκικών θραυσμάτων της Μαρίας Σικιτάνο
Σημείωμα για τον συνθέτη και το έργο της Μαρίας Σικιτάνο
Συνεντεύξεις:
Συνέντευξη του Σάββα Στρούμπου στην Ίσμα Τουλάτου για το Βήμα της Κυριακής
Συνέντευξη του Σάββα Στρούμπου στη Μαρία Κρύου για το Αθηνόραμα
Συνέντευξη της Έλλης Ιγγλίζ στην Ειρήνη Αϊβαλιώτου για το Cat Is Art
Συνέντευξη της Φανής Βοβώνη στη Μαρώ Τριανταφύλλου για την εφημερίδα Εποχή
Κριτικές:
Κριτική του Γιάννη Σβώλου στην Εφημερίδα των Συντακτών
Κριτική της Μαρώς Τριανταφύλλου στην εφημερίδα Εποχή
Κριτική του Παναγιώτη Μήλα στο Cat Is Art
