Η α’ εκδοχή της παράστασης “Βόυτσεκ” του Γκέοργκ Μπύχνερ παρουσιάστηκε από την Ομάδα Σημείο Μηδέν στο Θέατρο Άττις – Νέος Χώρος την περίοδο από τον Οκτώβριο του 2013 ως τον Ιανουάριο του 2014.
Ο Βόυτσεκ γράφτηκε το 1836 στη Γερμανία, από τον 24χρονο Γκέοργκ Μπύχνερ. Ο Mπύχνερ πέθανε πριν προλάβει να ολοκληρώσει τον Bόυτσεκ. Κι όμως, αυτό το έργο, με τις μικρές αποσπασματικές του σκηνές, και την αινιγματική τους ακολουθία, επηρέασε όσο λίγα το θεατρικό τοπίο του 20ού αιώνα.
Η υπόθεση βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα και έχει ως εξής: Ο στρατιώτης Βόυτσεκ ξυρίζει καθημερινά τον λοχαγό του και για λίγα χρήματα κάνει το πειραματόζωο στον γιατρό του στρατοπέδου για να θρέψει την οικογένειά του. Ο Βόυτσεκ σκοτώσει τη Μαρία, τη μάνα του παιδιού του, γιατί τον απάτησε. Η φυλακή της κοινωνίας γίνεται τόσο ασφυκτική που του αφήνει μόνο μια διέξοδο, τη βία. Αυτή η μορφή βίας δεν στρέφεται ενάντια στους καταπιεστές του, αλλά ενάντια στη γυναίκα του και σε τελική ανάλυση, ενάντια στον ίδιο του τον εαυτό, οδηγώντας τον στην πιο επικίνδυνη φυλακή, αυτή του μυαλού του.
Ο Βόυτσεκ, έργο τραύμα και κραυγή αγωνίας, βάζει στο μικροσκόπιο και αποδομεί ολόκληρο το θρησκευτικό, στρατιωτικό, επιστημονικό και οικογενειακό οικοδόμημα της σύγχρονης κοινωνίας, όπου η βία και η εκμετάλλευση βρίσκονται στον πυρήνα των ανθρώπινων σχέσεων κάθε είδους.
Μετάφραση: Ιωάννα Μεϊτάνη
Σκηνοθεσία: Σάββας Στρούμπος
Δραματουργική επεξεργασία: Ομάδα Σημείο Μηδέν
Μουσική: Δαυίδ Μαλτέζε
Σκηνική εγκατάσταση – κοστούμια: Γιώργος Κολιός
Φωτισμοί: Χριστίνα Θανάσουλα
Κατασκευή σκηνικού: Χαράλαμπος Τερζόπουλος
Επιστημονική συνεργάτης: Έλενα Τσιόλκα
Χειριστής φωτός: Δημήτρης Σταμάτης
Photo credits: Χρήστος Κυριακόγγονας
Video & trailer credits: Χρυσάνθη Μπαδέκα
Σχεδιασμός Αφίσας: SOUL Design
Βόυτσεκ | Μιλτιάδης Φιορέντζης
Μαρία | Ελεάνα Γεωργούλη
Αρχιτυμπανιστής, Λοχαγός | Δαυίδ Μαλτέζε
Αντρές, Γιατρός, Θεατρίνος | Δέσποινα Χατζηπαυλίδου
Οι χορηγοί επικοινωνίας της παράστασης είναι:
Μουσείο Εξορίστων Άη – Στράτη
Εποχή
Κόκκινο 105,5fm
Πριν
Radiobubble.gr
Αθήνα 9,84fm
CultureNow.gr
In Culture
Monopoli.gr
Beton Art Radio
ΒΟΫΤΣΕΚ
Το τραυματισμένο σώμα
Βόυτσεκ: « (…) μόνο και μόνο επειδή υπάρχει η παύλα ανάμεσα στο ναι και ξανά πάλι ναι – και όχι, ναι και όχι, ναι και όχι. Φταίει το όχι για το ναι ή το ναι για το όχι; Πρέπει να το σκεφτώ.»
Βόυτσεκ, έργο-τραύμα, σκηνές γραμμένες στον ρυθμό ενός παραληρήματος σε εξέλιξη, χωρίς καμιά λογική διαδοχή. Θραύσματα λέξεων, ανθρώπων και τόπων, μας οδηγούν απευθείας στο κατακερματισμένο σύμπαν μιας βαθιά πληγωμένης ύπαρξης.
Βόυτσεκ, σώμα-τραύμα, ένα άθυρμα που βαδίζει καιόμενο και παραπαίει μες στην απόλυτη σιωπή, εκεί που «νέκρωσε ο τόπος».
Έκρηξη απόγνωσης ή κραυγή αγωνίας;
Ο κόσμος του στρατοπέδου που ζει ο Βόυτσεκ έχει όλα τα χαρακτηριστικά ενός κολαστηρίου, ενός άγονου τοπίου βίας, όχι πολύ διαφορετικού από τις σύγχρονες κοινωνίες:
-φτώχεια σε σημείο εξαθλίωσης
-εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο
-ανθρωποπειράματα
-εγκλεισμός μέχρι θανάτου.
Τέτοια είναι τα υλικά που διαμορφώνουν την θρυμματισμένη ταυτότητα του «υποκειμένου Βόυτσεκ».
Γιατί ο Βόυτσεκ δεν εξεγείρεται; Γιατί δεν στρέφει τα πυρά του ενάντια στους βασανιστές του; Η κοινωνία της επιτήρησης, το θρησκευτικό και στρατιωτικό δίκαιο, μέσα απ’ τα οποία σκέφτεται και υπάρχει ο Βόυτσεκ, έχουν αφαιρέσει απ’ το μυαλό του κάθε δυνατότητα εξέγερσης, ακόμα και ως σκέψη.
Το αδιέξοδο, όμως, μέρα-τη-μέρα μεγαλώνει. Ο Βόυτσεκ ζητάει απεγνωσμένα τη ζεστασιά της ανθρώπινης παρουσίας, παλεύει να συναντήσει τον Άλλον που έχει απέναντι του – τη γυναίκα του Μαρία ή τον φίλο του Αντρές – αγωνίζεται να επουλώσει το τραύμα της κατακερματισμένης του ύπαρξης. Μάταια. Στο αποκορύφωμα του παραληρήματος του, ο Βόυτσεκ δολοφονεί τη γυναίκα του λόγω μοιχείας, στρέφεται ενάντια στον ίδιο του τον εαυτό κι όχι ενάντια στους βασανιστές του.
Το υπαρξιακό αδιέξοδο ενός παρία της κοινωνίας, μετατρέπεται σταδιακά σε τραγωδία του ανθρώπινου όντος, ώσπου τίθεται σε όλη του την ένταση το αγωνιώδες και βασανιστικό ερώτημα: «Προς τι ο άνθρωπος;»∙ αυτό το ερώτημα που δεν μας αφήνει να εφησυχάσουμε, που δεν μας αφήνει να δεχτούμε την υπάρχουσα τάξη πραγμάτων, που μας οδηγεί στη ρήξη και την άρνηση και μας ωθεί να θέσουμε με τον πιο εμφατικό τρόπο το αίτημα για καθολική χειραφέτηση των ανθρώπων όπου γης.
Σάββας Στρούμπος
*Οι φράσεις στα εισαγωγικά είναι από το κείμενο του Βόυτσεκ, μετάφραση Ι. Μεϊτάνη.
ΠΑΡΑΤΑΣΗ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ ΤΟΥ “ΒΟΫΤΣΕΚ”
ΟΙ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΟΥ «ΒΟΫΤΣΕΚ» ΠΑΡΑΤΕΙΝΟΝΤΑΙ ΜΕΧΡΙ ΤΙΣ 26/1/2014 ΤΙΣ ΠΑΡΑΚΑΤΩ ΩΡΕΣ ΚΑΙ ΜΕΡΕΣ:
ΣΑΒΒΑΤΟ 18/1, 8.30ΜΜ & ΚΥΡΙΑΚΗ 19/1, 8.30ΜΜ
ΣΑΒΒΑΤΟ 25/1, 8.30ΜΜ & ΚΥΡΙΑΚΗ 26/1, 8.30ΜΜ
Η παράσταση Βόυτσεκ παίζεται στον Νέο Χώρο του Θεάτρου Άττις, Λεωνίδου 12 (κοντά στον σταθμό μετρό Μεταξουργείο).
Τιμές εισιτηρίων: 12 ευρώ κανονικό & 10 ευρώ μειωμένο (φοιτητές, άνεργοι ΟΑΕΔ, ΑμεΑ). Ειδικές τιμές για groups άνω των 5 ατόμων.
Τηλέφωνα επικοινωνίας|κράτηση θέσεων: 210-3225207 & 6942-841714
Συνεντεύξεις:
Συνέντευξη του Σάββα Στρούμπου στην Ιωάννα Κλεφτόγιαννη για την εφημερίδα ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ
Συνέντευξη της ομάδας Σημείο Μηδέν στο Culture Now
Συνέντευξη της ομάδας Σημείο Μηδέν στη Μαρώ Τριανταφύλλου για την εφημερίδα ΕΠΟΧΗ
Συνέντευξη του Σάββα Στρούμπου στην Ειρήνη Αϊβαλιώτου για το “Cat is Art”
Συνέντευξη του Σάββα Στρούμπου στην Σοφία Σιμελιτίδου και το blog Artic
Κριτικές:
Κριτική του Θωμά Τσαλαπάτη στο UNFOLLOW
Κριτική του Σπύρου Παγιατάκη στην εφημερίδα Καθημερινή
Κριτική της Αριστούλας Ελληνούδη στον Ριζοσπάστη
Κριτική της Μαρώς Τριανταφύλλου στην εφημερίδα Εποχή
Κριτική της Νατάσας Κεφαλληνού στην εφημερίδα Πριν
Κριτική της Μαρίκας Θωμαδάκη στο “Protagon”
Κριτική του Δημήτρη Τσατσούλη στην εφημερίδα Ελευθεροτυπία
Κριτική της Παυλίνας Μάρβιν στο Chronos Mag
Κριτική του Κώστα Σαμάντη στο περιοδικό Άρδην
Κριτική της Ειρήνης Αϊβαλιώτου στο “Cat is Art”
Κριτική της Σοφίας Σιμελιτίδου στο blog Artic