Η παράσταση “Στη Σωφρονιστική Αποικία” του Φραντς Κάφκα από την Ομάδα Σημείο Μηδέν παρουσιάστηκε στο Φεστιβάλ Αθηνών τον Ιούνιο του 2014. Πρόκειται για τη δεύτερη φορά που η Ομάδα ανεβάζει το συγκεκριμένο διήγημα του Φραντς Κάφκα. Η “Σωφρονιστική Αποικία” υπήρξε η εναρκτήρια παράσταση της Ομάδας. Παρουσιάστηκε σε πανελλήνια πρώτη τον Φεβρουάριο του 2009 στον Χώρο Ιστορικής Μνήμης της Κοραή 4.
Συντελεστές:
Μετάφραση- σκηνοθεσία: Σάββας Στρούμπος
Διασκευή: Ομάδα Σημείο Μηδέν
Σκηνική εγκατάσταση – Κοστούμια: Ηλίας Παπανικολάου
Μουσική: Λεωνίδας Μαριδάκης
Φωτισμοί: Χριστίνα Θανάσουλα
Μακιγιάζ: Βιργινία Τσιχλάκη
Δραματουργική συνεργασία: Σοφία Συμελιτίδου
Διανομή:
Αφηγητής-Παρατηρητής: Μελέτης Ηλίας
Αξιωματικός: Δαυίδ Μαλτέζε
Κατάδικος: Ελεάνα Γεωργούλη
Στρατιώτης: Δέσποινα Χατζηπαυλίδου
Ο Φραντς Κάφκα έγραψε το μικρό διήγημα «Στη Σωφρονιστική Αποικία» το 1914 (εκδόθηκε το 1919), μέσα στις φλόγες του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου. Παρ’ όλο που σημειώθηκε ως ένα προφητικό διήγημα για τα δεινά των ανθρώπων του 20ου αιώνα (Άουσβιτς, Γκουαντάναμο, Λευκά κελιά κ.α.), στην ουσία υπήρξε η καταγραφή ενός εφιάλτη του συγγραφέα. Ο Κάφκα μας μεταφέρει σε μια μη-προσδιορίσιμη χρονικά αποικία σωφρονισμού, όπου η «δικαιοσύνη» αποδίδεται με τον εξής τρόπο: Ο Κατάδικος, χωρίς να γνωρίζει ούτε ποιο αδίκημα διέπραξε, ούτε ποια είναι η ποινή του, τοποθετείται σ’ ένα μηχάνημα βασανισμού, το οποίο εγγράφει μέχρι θανάτου στο σώμα του τον νόμο που παραβιάστηκε. Το καθεστώς που επιβάλλει αυτή την τιμωρία αργοπεθαίνει, για ν’ αντικατασταθεί από ένα εξίσου βάρβαρο, αν και με πιο ανθρώπινο πρόσωπο καθεστώς. Στις αρχές του 21ου αιώνα, οι πολιτικές, ψυχολογικές και ηθικές προεκτάσεις του διηγήματος εξακολουθούν να βασανίζουν την ανθρωπότητα. Οι σύγχρονες κοινωνίες μετατρέπονται καθημερινά ολοένα και περισσότερο σε σωφρονιστικές αποικίες, εγγράφοντας με χιλιάδες τρόπους – και μέχρι θανάτου – στα σώματα των υπηκόων τους τον νόμο που εν αγνοία τους έχουν παραβιάσει.
Η Ομάδα Σημείο Μηδέν επιχειρεί για δεύτερη φορά να προσεγγίσει το διήγημα του Φραντς Κάφκα, συνεχίζοντας τη μελέτη της πάνω στην από-ανθρωποποίηση του σύγχρονου ανθρώπου.
Σάββας Στρούμπος
Παρουσιάσεις – Συνεντεύξεις:
Συνέντευξη του Σάββα Στρούμπου στη Μαριάννα Παπάκη για το Culture Now
Παρουσίαση της παράστασης από την Ιλειάνα Δημάδη στο Αθηνόραμα
Συνέντευξη του Σάββα Στρούμπου στον Γιώργο Μητρόπουλο για το Euronews
Συνέντευξη της Ελεάνας Γεωργούλη στη Μαρώ Τριανταφύλλου για την εφημερίδα Εποχή
Συνέντευξη του Σάββα Στρούμπου στη Μαρία Κυριάκη για το Επί Σκηνής
Κριτικές:
Κριτική της Αριστούλας Ελληνούδη στον Ριζοσπάστη
Κριτική του Λέανδρου Πολενάκη στην εφημερίδα Αυγή
Κριτικό Σημείωμα του Θωμά Τσαλαπάτη για την Σωφρονιστική Αποικία στην Εφημερίδα των Συντακτών